امضای الکترونیکی به کجا رسید؟
ابرنت: به گزارش ابرنت، امضای الکترونیکی که چند سالی است راه خویش را در دستگاه ها و سازمان های متعدد بازکرده است مزایای فراوانی به همراه دارد که از آن جمله میتوان به حذف کاغذ و مراجعات حضوری به دستگاههای اجرایی اشاره نمود.
به گزارش ابرنت به نقل از ایسنا، دولت الکترونیکی فرصتی را در اختیار دولت ها قرار می دهد تا نه تنها اطلاعات و خدمات خودرا شفاف تر سازند بلکه آن ها را سریع تر، آسان تر و کم هزینه تر در اختیار شهروندان قرار دهند. توسعه دولت الکترونیکی نیازمند آنست که هر یک از وزراتخانه ها و سازمان های در رابطه با مردم خدمات خودرا در مراحل اطلاع رسانی، درخواست خدمت، تولید خدمت و ارائه خدمت تا جای ممکن الکترونیکی و شفاف سازند.
یکی از روش ها برای محقق کردن دولت الکترونیکی، حذف کاغذبازی در راستای تسهیل کارهای اداری است و امضای الکترونیکی را هم می توان یکی از این ملزومات موضوع دانست. امضای الکترونیکی عبارت است از هر نوع علامت که بصورت الکترونیک به وجود آمده و ممکنست یک علامت، رمز، کلمه، عدد، یک نام تایپ شده، تصویر دیجیتال یک امضای دست نویس، یا هر نشان الکترونیک اثبات هویت باشد که به طریق منطقی به داده پیام متصل شده و برای شناسایی امضاکننده داده پیام مورد استفاده قرار می گیرد.
این نوع امضا همانند امضای دست نویس دارای آثار حقوقی احزار هویت امضاکننده سند و التزام وی به مندرجات آنست. امضای الکترونیک در بیشتر قراردادها، تراکنش ها و معاملات الکترونیکی در حکم کارت ملی، شناسنامه یا هر نوع سند دیگری که ضامن صحت آن قرارداد است، عمل می کند و با بهره گیری از آن می توان سندیت متون الکترونیکی را بررسی کرد و اسناد قابل پیگیری می شوند.
بسیاری از کشورها، بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ میلادی، با بهره گیری از قوانین بین المللی موجود و رهنمون های ارائه شده درباب امضای الکترونیک اقدام به قانونگذاری دراین زمینه کرده اند. هم اکنون می توان گفت امضای الکترونیک در تمام نظام های حقوقی مورد پذیرش قرار گرفته است. در ایران بحث امضای الکترونیک و شرایط آن ابتدا در قانون تجارت الکترونیک (مصوب سال ۱۳۸۲) مورد توجه قرار گرفت.
در این قانون در توضیح امضای الکترونیکی (Electronic Signature) آمده است: «هر نوع علامت منضم شده یا به نحو منطقی متصل شده به «داده پیام» است که برای شناسائی امضاء کننده «داده پیام» مورد استفاده قرار می گیرد.» همین طور در ماده ۷ این قانون نوشته شده «هرگاه قانون، وجود امضاء را لازم بداند امضای الکترونیکی مکفی است.»
با داشتن امضای دیجیتال در صورتیکه بخواهید در فضای اینترنت، مبادله الکترونیکی با هویت مجازی داشته باشید، می توانید خودرا به شکلی معرفی کنید که طرف مقابل به شما اعتماد کند و گیرنده می تواند از ماهیت فرستنده و این که اطلاعات حین انتقال تغییر پیدا نکرده مطمئن باشد؛ علاوه بر این مزایا، فرستنده نمی تواند امضای داده را انکار کند.
انواع امضاهای الکترونیکی
در روش ساده و رایج پسورد ها، از یک گذر واژه منحصر به فرد با بهره گیری از یک شماره هویت شخصی در آخر اسناد استفاده می شود که امنیت آن بسیار پایین است و به آسانی توسط نفوذگرها شناسایی شده و به سرقت می رود.
امضای بیت مپ با بهره گیری از اسکن امضای دست نویس افراد که شخص روی کاغذ امضا می کند، به دست می آید و سپس شخص این اسکن را به عنوان امضاء به هر داده پیامی ضمیمه می کند. در فناوری قلم نوری فرد با این قلم روی صفحه مخصوص دیجیتالی امضا می کند و همان امضا روی نمایشگر کامپیوتر پدیدار می شود؛ درحقیقت چیزی شبیه این که فرد در صفحه مانیتور امضا می کند، اتفاق می افتد. این روش ساده نیز امنیت بالایی ندارد و امکان جعل آن زیاد است.
در روش امضای بیومتریک با بهره گیری از مولفه های فردی از قبیل خصوصیات رفتاری همانند نحوه انجام امضای دست نویس و خصوصیات فیزیولوژیک همانند اثر انگشت، امضا حاصل می شود. مشکل اساسی این روش در این است که با وجود منحصر به فرد بودن، با افزایش سن افراد، بیماری و... امضای بیومتریک افراد ممکنست تغییر کند و می توان گفت این امضا نیز مصون از اشتباه نیست.
امضای دیجیتال بهترین و پیشرفته ترین و پرکاربردترین نوع از امضاهای الکترونیک است که به سبب امنیت بالای آن، جایگزین سایر روش های موجود شده و بیشتر قانون گذاران همچون قانون گذاران تجارت الکترونیک ایران که مرکز توسعه تجارت الکترونیک است، این شیوه امضا را پذیرفته است.
گواهی امضای دیجیتال، یک سند الکترونیکی امضا شده است و برای یک شخص یا سازمان صادر می شود و با بهره گیری از اطلاعات آن می توان دارنده گواهی را برای برقراری ارتباط امن با وی، شناسایی کرد. صاحبان این گواهی الکترونیکی افراد حقیقی یا حقوقی، سازمان ها، موسسات یا شرکت و یا مولفه های سخت افزاری و نرم افزاری هستند.
در همین رابطه، مرکز صدور گواهی الکترونیکی سلامت در پاییز سال ۱۳۹۹ رونمایی گردید و با رونمایی از این مرکز، امضاهای کاغذی در پروسه مراجعات پزشکی حذف و امضای الکترونیکی جایگزین آن خواهد شد. در این پروسه امضاهای الکترونیکی ابتدا در سامانه دیگر تعیین شده اعتبارسنجی و بعد از تأیید، امضای مورد نظر پذیرش و سپس در پروسه امور به کارگیری می شود.
فعالیت رسمی مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی سلامت، حاصل همکاری متقابل وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. این مرکز، موفق به دریافت گواهی های الکترونیکی خود در سطوح اطمینان ۱ و ۲ در زیرساخت کلید عمومی کشور ذیل مرکز ریشه کشور و طبق قانون تجارت الکترونیکی و بخشنامه های آن، از مرکز توسعه تجارت الکترونیکی شد.
راه اندازی این مرکز، منجر به اعتباربخشی به امضاهای الکترونیکی صادرشده برای پزشکان می شود. این امضاها در پروژه های حوزه سلامت الکترونیکی مانند «نسخه الکترونیکی» و «پرونده الکترونیکی سلامت» پشتیبانی می شود و همین طور قابلیت بهره برداری از اسناد امضاشده در فرآیندهای بیمه درمانی (از جمله در سازمان تامین اجتماعی و سازمان بیمه سلامت ایران) و همین طور فرآیندهای سازمان پزشکی قانونی کشور را فراهم می آورد که اهمیت به سزایی در پیشرفت پروژه های الکترونیکی حوزه سلامت خصوصاً در وضعیت کرونا دارد. بنابراین، از مزایای استفاده از امضای الکترونیکی در سامانه ها می توان به حذف کاغذ و حذف مراجعات حضوری به دستگاه های اجرائی اشاره نمود.
بررسی ها حاکی از آنست که از شروع راه اندازی زیرساخت کلید عمومی در کشور تا نیمه اسفندماه سال ۱۴۰۰، بیش از دو میلیون و ۴۰۰ هزار گواهی امضای الکترونیکی برای کاربران در سامانه های مختلف صادر شده که از این تعداد حدود ۷۷۰ هزار گواهی طی یک دوره ۱۰ ساله در سالهای ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۸ صادر شده بود.
با کوشش های انجام گرفته در امتداد تسهیل فرآیندهای صدور و تمدید گواهی الکترونیکی در سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ و همین طور توسعه به کارگیری گواهی الکترونیکی در کشور و افزایش تعداد سامانه های مجهز به زیرساخت کلید عمومی، تعداد گواهی های صادر شده در این دو سال، رشد قابل توجهی نسبت به دوره ۱۰ ساله قبل از آن داشته به طوریکه تعداد ۵۴۰ هزار گواهی در سال ۱۳۹۹ صادر شده که نسبت به گواهی های صادر شده در سال ۱۳۹۸ بیش از ۲۲۴ درصد رشد داشته است. این عدد در سال ۱۴۰۰ به صدور بیش از یک میلیون گواهی امضای الکترونیکی در زیرساخت کلید عمومی کشور رسید که نسبت به زمان مشابه در سال ۱۳۹۹ نزدیک به ۹۲ درصد رشد داشته است.
منبع: abrnet.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب